Dzień  Przyjaźni  Polsko   -                          Węgierskiej                                                                                                            2OO6 – 2O13

 

Przyjaźń polsko-węgierska liczy sobie ponad tysiąc lat. Czas jej trwania ubarwiały wielkie historyczne wydarzenia jak i zwyczajne ludzkie działania utwierdzając wspólne kontakty w niezniszczalną budowlę.

W okresie zmiany ustroju obserwujemy niedosyt , jakbyśmy troszkę zapomnieli o sobie. Właśnie dlatego zrodziła się obywatelska inicjatywa,któtra znów nadała kolorytu naszym wzajemnym kontaktom.

W roku 2OO5 Polsko Węgierskie Towarzystwo Historyczne im.J.Piłsudskiego ( prezes Janos Kollar ) zainicjowało budowę Pomnika Przyjaźni Polsko-Węgierskiej (dwa  monumentalne dęby zrośnięte ze sobą nierozerwalnie , rzeźbiarz: David Tóth ) oraz organizację Dnia Przyjaźni Polsko – Węgierskiej i w jego ramach Zjazdu delegatów zaprzyjźnionych miast z Polski i Węgier.

To wielkie przedsięwzięcie udało się wprowadzić w życie dzięki szerokiemu społecznemu poparciu i wielu bezinteresownym ofiarodawcom.

24 marca 2OO6 roku na placu Bema w Gyor Prezydenci Polski ( Lech Kaczyński ) i  Węgier ( Laszlo Solyom ) w obecności min. Delegatów prawie 4O –tu Miast Partnerskich odsłonili Pomnik Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. Podczas tej uroczystości prezes Polsko- Węgierskiego Towarzystwa Historycznego im.J.Piłsudskiego (PWTH) odczytał postulat zawarty w „Deklaracji z Gyor „.

Prezydenci obu krajów słownie na miejscu wyrazili aprobatę dla treści Deklaracji.

Dzięki długim i osobistym staraniom  prezesa PWTH w roku 2OO7  węgierski Parlament spełnił przesłanie „Deklaracji z Gyor” ustanawiając 23 marca  Dniem Przyjaźni Polsko- Węgierskiej. W kilka dni później identyczną uchwałę podjął Polski Sejm.

 Filary Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej:
1.Obywatelska-cywilna inicjatywa zawarta w „Deklaracji z Gyor”

2.Zjazd Miast Partnerskich z Polski i Węgier

3.Generalny Patronat Prezydentów Polski i Węgier 

Niestety postulat „ Deklaracji” utworzenia Polsko- Węgierskiego Biura Koordynacji, którego zadaniem byłoby wypracowanie tradycyjnych podstaw i pomoc organizacyjna klejnych głównych obchodów Dnia Przyjaźni nie został zrealizowany. Pierwszych organizatorów, miasta obchodów rzemyśl ( 2OO7) oraz  Debreczyn (2OO8) ogłosiło,pmagając organizacyjnie -  Towarzystwo Piłsudskiego na podstawie opracowanego statutu Dnia P.P-W.

W Przemyślu prezes PWTH podarował  władzom miasta „ flagę przyjaźni polsko-węgierskiej „ ( biało-czerwona-biało-zielona z wiekuistymi dębami pośrodku). Flaga ta stała się symbolem i sztandarem przechodnim Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej.

 W Debreczynie Janos Kollar  wręczył po raz pierwszy nagrodę  Dnia PP-W, ustanowioną przez Towarzystwo Piłsudskiego  : Dęby Przyjaźni.
( nagrodzony Jan Stolarski)

 Jesienią 2OO8 roku prezes PWTH Janos Kollar zainicjował powołanie Komitetu Organizacyjnego Dnia Przyjaźni godząc się na przewodnictwo szefa  Polsko-Węgierskiej Grupy Parlamentarnej . Niestety Komitet nie dysponował potrzebną dokumentacją  i materiałami informacyjnymi a PWTH – pomysłodawca i dotychczasowy „ wykonawca „ spychany był coraz bardziej w cień...

Po  roku 2O1O Komitet Organizacyjny nie wznowił działania. Na polu organizacyjnym pojawił się Ogólnokrajowy Samorząd Mniejszości Polskiej. Rezultatem tego jest odejście od  cywilo-obywatelskich podstaw Dnia .

W roku 2O12 przewodnicząca Ogólnokrajowego Samorządu Mniejszości Polskiej nie interweniowała, kiedy tradycyjne już zasady zostały pogrzebane. Na obchdy Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej nie zaproszono większości delegatów Miast Partnerskich,nie zaproszono znamienitych przedstawicieli polsko-węgierskich kontaktów kulturalnych, naukowyh czy społecznych - o pomysłodawcach i inicjatorach Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej już nie mówiąc...

 Na podstawie doświadczeń ostatnich lat , mając na uwadze przesłanie jakie ma spełnić oraz sprawną organizacę w przyszłości, uważamy za konieczne powołanie instytucji ( biura) koorddynacji Dnia Przyjaźni Polsko Węgierskiej.

Polsko-Węgierskie Towarzystwo Historyczne im.J.Piłsudskiego dysponuje oryginalnymi dokumentami  i wielomma pismami  protokolarnymi dot.Dnia PP-W.Powołaliśmy również do życia ( ufając w jej przydaność ) Fundację  Użytkowności Publicznej  „ Dzień Pryjaźni Polsko-Węgierskiej”      Wszystich  zainteresowanych prosimy o wsparcie dla charakteru  przyszłości                                                                                    
  Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej , który zrodził się z naszej cywilnej inicjatywy , politycznego i  społecznego dla niej poparcia
( Zjazd Partnerów) oraz  dyplomatycznych zabiegów.

Nadeszła chwila, aby te siły znów wspólnie działały w służbie przyjaźni polsko-węgierskiej a 23 marca był świętem nas wszyskich.

 

Gyor, 31 stycznia 2O13 roku.

                                                                                                    Kollar Janos

                                                                                                     Kollár Urszula

.